Velika Morava
Velika Morava nastaje spajanjem Zapadne i Južne Morave kod grada Stalaća. Uliva se u Dunav na prostoru između Smedereva i Kostolca. Morava je zajedno sa Zapadnom Moravom, najveća srpska reka. Dužina Velike Morave je 185 km, a sa Zapadnom Moravom dužina iznosi 493 km.
Danas, Velika Morava je plovna svega 3 km od ušća. U istoriji, bila je plovna sve do grada Ćuprije, što je skoro ¾ njene dužine. Međutim, kao što je navedeno, Velika Morava je doslovno zatrpana materijalom iz Južne Morave. Kada je počeo program melioracije 1966. godine bilo je predviđeno da postane ponovo plovna, u prvoj fazi do Ćuprije, a kasnije sve do Stalaća, dakle celih 100%.
Rimljani su reku Veliku Moravu nazivali Margus. Današnja Ćuprija je nastala u Rimsko doba, i tada je nazvana „Horreum Margi“ (što znači Žitnica Morave).
Država kneza Lazara u 14. veku se nazivala Moravska Srbija, po ovoj reci. U srpskoj istoriji, dolina Morave je postala kolevka savremene srpske države na početku 19. veka. Mnoge su pesme ispevane koje slave Moravu i njenu plodnost, ali i njenu zlu ćud i vodoplavnost. Međutim, o Moravi ne govore samo tradicionalne pesme.
Ćuprija je jedini grad koji leži na samoj obali Velike Morave. Danas se na levoj obali reke pored žutog mosta nalazi gradska plaža koja mnogobrojnim građanima Ćuprije u letnjim mesecima pruža osveženje. Na desnoj obali reke nalazi se moravski park koji pruža mogućnost za šetnju, sport i rekreaciju.
Ljubitelji noćnog života mogu sebi priuštiti dobar provod na splavovima na Velikoj Moravi.
Mnoge pesme o Moravi nastaju i danas, a najpoznatije su: Oj Moravo, Oj Moravo tija reko, Uz Moravu vetar duva, Na Moravi vodenica stara, Moravac kolo, itd.
Oj Moravo je možda najkarakterističnija:
„Oj Moravo, moje selo ravno,
Kad si ravno što si vodoplavno
Kiša pade, te Morava dođe,
Te poplavi moje selo ravno
A u selu Jovanove dvore,
I u dvoru Jovanovu ljubu“
Da li ste znali da na keltskom jeziku Morava znači lepa devojka?
Sorry, the comment form is closed at this time.